Hàng năm vào những ngày tháng Tám
và đầu tháng chín, mỗi người dân Việt nam dù đang ở bất kỳ nơi đâu, ngay
trong lòng đất mẹ hay ở xa Tổ quốc đều bồi hồi nhớ lại cuộc Cách mạng mùa
thu năm 1945 và Quốc khánh nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ngày 2 tháng
9 với niềm tự hào sâu sắc nhất.
Cuộc tổng khởi nghĩa giành chính quyền
trên cả nước Việt Nam diễn ra từ ngày 15 đến ngày 28 tháng 8 năm 1945 và thành
công ở Hà Nội vào ngày 19 tháng 8 năm 1945 đã đưa nước Việt Nam đi lên một vị
trí mới, một tầm vóc mới, một thế đứng mới. Đúng như Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã
đánh giá về ý nghĩa lịch sử của cuộc cách mạnh dân tộc dân chủ nhân dân điển
hình này: “ Chẳng những giai cấp lao động và nhân dân Việt Nam ta có
thể tự hào, mà giai cấp lao động và nhân dân những dân tộc bị áp bức những nơi
khác cũng có thể tự hào rằng lần đầu tiên trong lịch sử Cách mạng của các dân
tộc thuộc địa và nửa thuộc địa, một Đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo Cách mạng
thành công, đã nắm chính quyền toàn quốc “
Cuộc mit tinh phát động
khởi nghĩa dành chính quyền tại
nhà hát lớn Hà Nội
ngày 19/8/1945
Trong quá trình Cách mạng thế giới
chưa có một cuộc Cách mạng nào mở ra ngoạn mục đến như thế. Mọi diễn biến đều
ăn khớp nhịp nhàng như một bản thiết kế đã vạch sẵn. Cả một dân tộc nổi dậy vào
thời cơ tốt nhất, giành thắng lợi nhanh nhất; Hàng chục triệu quần chúng từ Nam
ra Bắc không chịu nổi ách thống trị, áp bức tàn bạo của kẻ thù, một lòng một dạ
đi theo đội tiên phong nhất tề nổi dậy như
vũ bão, tạo ra sự phát triển nhảy vọt
của Cách mạng cả về chính trị lẫn quân sự, trên cả hai
phương tiện thế và lực…
Cách mạng tháng 8 thành công xem bề ngoài
tưởng như tự phát nhưng thực sự là cuộc khởi nghĩa có trình độ tự giác cao.
Cách mạng tháng 8 thành công không những thu hút đông đảo quần chúng công, nông
mà còn lôi cuốn các tầng lớp khác như: tiểu tư sản và một bộ phận giai cấp tư
sản ở thành thị, phú nông và một số địa chủ yêu nước ở nông thôn, nhiều nhân
sĩ, trí thức thuộc các tầng lớp trên tán thành Cách mạng hoặc ít ra cũng trung
lập có lợi cho Cách mạng.
Cách mạng tháng 8 là ngày hội
của quần chúng là cả một quá trình chuẩn bị công phu của Cách mạng và sự
lãnh đạo tài tình của Đảng và bác Hồ kính
yêu. Đây là lần đầu tiên giai cấp công nhân Việt Nam
giành được chính quyền trong cả nước, lần đầu tiên một Nhà nước công nông thành
lập ở Việt Nam.
Mặc dù vẫn còn những tiếng súng gây rối
của kẻ thù nhưng với khí thế sục sôi của quần chúng trong ngày thắng lợi của
cách mạng tháng 8, ngày 2 tháng 9 năm 1945 tại Quảng trường Ba Đình- Hà Nội,
trước cuộc mít tinh của hơn 50 vạn nhân dân Hà Nội và các tỉnh lân cận, Chủ
tịch Hồ Chí Minh đã thay mặt Chính phủ lâm thời đọc bản tuyên ngôn độc lập
tuyên bố với nhân dân Việt Nam và thế giới về nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra
đời: “ Tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng; Dân tộc
nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do…Nước Việt Nam có quyền
hưởng tự do và độc lập và sự thật đã trở thành một nước tự do và độc lập. Toàn
thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của
cải để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy”
Chủ tịch Hồ Chí minh đọc
tuyên ngôn độc lập ngày 2/9/1945
Bản tuyên ngôn độc lập là những đúc kết
từ truyền thống tinh hoa, anh hùng tự cường, bất khuất của dân tộc. Đó là tiếng
nói của dân tộc Việt Nam.
Ngày Độc lập 2 tháng 9 năm 1945 đã mở ra một kỷ nguyên mới- kỷ nguyên độc lập,
tự do, chủ nghĩa xã hội và đã trở thành ngày Quốc khánh nước Việt nam dân chủ
cộng hòa nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.